Matura 2009

Poniżej kilka ciekawych linków maturalnych:

Matura 

Matura próbna 2009 

Maj 2008

Maj 2007

Matura próbna 2007 

Matura próbna 2006 

Maj 2006

Zima 2006 

Maj 2005

Matura próbna 2005

English around the world. O odmianach angielskiego

 

Jak powszechnie wiadomo, nie istnieje żaden uniwersalny angielski. Istnieje natomiast brytyjski angielski (uczony w szkołach), amerykański angielski (znany z filmów), a także inne odmiany. Wśród nich m.in.  odmiana australijska, nowozelandzka, kanadyjska czy południowoafrykańska. Są również odmiany bardziej lokalne, używane w obrębie jednego miasta czy regionu, np.: angielski walijski, szkocki, irlandzki, czy też slang Cockney, angielski używany w Manchesterze, Nowym Jorku, Miami czy w Toronto.

Dla zainteresowanych tematem podaję kilka linków do poczytania:

O odmianach angielskiego

O odmianach - slangach  

Amerykański angielski – istnieją różnice między amerykańskim a brytyjskim angielskim (w słownikach najczęściej oznaczanych jako AmE i BrE m.in. w słownictwie, gramatyce, pisowni oraz oczywiście w wymowie i akcencie.

Tutaj o różnicach

A tutaj - Wikipedia 

Cockney – to londyńska gwara/slang niższych warstw społecznych, obecnie używana dla zabawy, np. w pubach. Polega na użyciu rymu zamiast konkretnego słowa, np. nie mówimy „bill” tylko „jack and jill”, które rymuje się również z „hill”, natomiast „pots and dishes” oznacza „wishes”, a „david boon” to „spoon”. Cockney to również  charakterystyczny akcent języka angielskiego, a także ludzie pochodzący ze wschodniej części Londynu (East End)

Tutaj znajduje się historia Cockney wraz z rozległym słownikiem 

Przykład z Wikipedii:

She has got very nice bacons - dosłownie: Ona ma bardzo fajne bekonyskojarzenie do wyrazu nielogicznego
"bacons": eggs (jajka - Anglicy jadają śniadania składające się z jajek i bekonu)rym do skojarzenia: legs (nogi)tłumaczenie na urzędowy angielski: She has got very nice legs (Ona ma bardzo fajne nogi) 

Tutaj natomiast bardziej szczegółowo o Cockney w Wikipedii angielskojęzycznej

Jest jeszcze tzw. Globish – angielski międzynarodowy używany najczęściej przez ludzi, dla których angielski nie jest językiem ojczystym, natomiast używają go w międzynarodowych korporacjach, na konferencjach itd. Jest to bardzo uproszczona odmiana zarówno pod względem słownictwa, wymowy jak i gramatyki.

If you can’t master English, try Globish – artykuł w International Herlald Tribune 

Strona Globish Globish cuts English down to size - artykuł na TimesOnLine

Spanglish – to tzw. pidżyn (ang. pidgin) utworzony przez pomieszanie hiszpańskiego meksykańskiego z angielskim amerykańskim. Tutaj przykłady słów - interesująca lektura dla znających hiszpański i angielski ;)

Spanglish: English’s assault on SpanishSpanglish: the language para today y el futuro Spanglish, a new American English 

Od pewnego czasu mówi się również o Ponglishu – polskiej odmianie angielskiego ;) którą posługują się Polacy w Anglii (jak w serialu „Londyńczycy”, czy też w Ameryce (jak w filmie „Szczęśliwego Nowego Jorku”, lub slang „czikagowski”). Ciekawym zabiegiem językowym jest spolszczanie angielskich słów pod względem fonetyki, pisowni, a także deklinacji. Oto przykładowe zdania w  języku ponglish, puryści językowi mogą się wzdrygnąć:

• Daj mi fona (z ang.: "phone" - telefon), jak już będziesz fri (z ang.: "free" - wolny, swobodny), to wezmę dzień offa (z ang.: "day off" - dzień wolny, urlop) i wydamy trochę keszu (z ang.: "cash" - pieniądze, forsa).
• Odbierz call (z ang.: "call" - telefon) od znajomego. Pewnie ma break (z ang.: "break" - przerwa) i zamiast iść na lunch (z ang.: "lunch" - drugie śniadanie) postanowił się z tobą spiknąć (z ang.: "to speak" - rozmawiać/ spiknąć oznacza spotkać i nie ma nic wspólnego z angielskim to speak).
• Nie miałem wczoraj seksu (z ang.: "to have sex" - uprawiać seks) bo nie spiknąłem się ze swoją dziewczyną.
• Rano lepiej jechać sabłejem (z ang.: "subway" - metro), niż brać autobus (z ang.: "to take bus" - jechać autobusem), bo w city (z ang.: "city" - centrum miasta) jest okropny trafik (z ang. "traffic" - ruch uliczny).
• Drajwnij(z ang. "drive" - jechać) mojego kara (z ang. "car" - samochód) na kornerze (z ang. "corner" - róg) naszej strity (z ang. "street" - ulica).

Źródło: Wikipedia

• Po polsku: Zadzwoń po hydraulika, bo popsuł nam się kran
• Po angielsku: Call a plumber, because the tap has broken down
• W ponglish: Kolnij po plambersa bo nam się tapsik brejknął

Od siebie mogę jeszcze dodać: „kiknąć kogoś” (ang. „kick” - kopnąć) oraz owertajmy (ang. „overtime” – nadgodziny). Ludzie, którzy nie znają angielskiego, ale chcą zaszpanować, często tworzą kalki językowe oraz używają podobnych wyrazów tzw. „false friends” w złym kontekście. Np. „dziękuję z góry” to wbrew pozorom nie „thanks from the mountain”, lecz „thank in advance”, a „uwierz mi” to nie „tower me”, tylko „believe/trust me”. Natomiast „ordinary” to nie to samo, co polskie „ordynarny”, „hardly” to nie „twardo” lecz „zaledwie”, a „sympathy” to nie „sympatia” tylko „współczucie”.  

W sumie ponglish to dość śmieszna mowa dla kogoś, kto słucha tego „z boku”.

Brejkanie, czyli ponglish – artykuł z Polish Express

Du ju spik ponglish? – artykuł z Metra

Ponglish – język budowlańców i młodzieży?

Ponglish na portalu Polishman in UK – kolejny ciekawy artykuł wraz z filmikiem ;)

Pancake Day

Today is Pancake Day! 

In the UK, Shrove Tuesday is also known as Pancake Day (or Pancake Tuesday) because it is the one day of the year when almost everyone eats a pancake.

Pancake Day is the last day before the period which Christians call Lent. It is celebrated the day before Ash Wednesday.

The name Shrove comes from the old word "shrive" which means to confess. On Shrove Tuesday, in the Middle Ages, people used to confess their sins so that they were forgiven before the season of Lent began. 

On Pancake Day, pancake races are held in villages and towns across the United Kingdom. The contestants, traditionally women, carry a frying pan and race to the finishing line tossing the pancakes as they go. As the pancakes are thin, skill is required to toss them successfully while running. The winner is the first to cross the line having tossed the pancake a certain number of times. 

Another local tradition, the Pancake Greaze, takes place every year at Westminster School in London. A pancake, reinforced with horsehair, is prepared in advance and on Shrove Tuesday tossed into the air "up School". The boys at the school then attempt to get as much of it as they can.



Słownictwo: 
pankcake - naleśnik
Christians - chrześcijanie
Lent - Wielki Post
Ash Wednesday - Środa Popielcowa
to confess - wyspowiadać się, wyznawać grzechy
the Middle Ages - średniowiecze
sins - grzechy
to forgive - wybaczyć
races - wyścigi
contestants - zawodnicy
to toss - podrzucać
to reinforce - wzmacniać
horsehair - końskie włosie

Ciekawe linki
Artykuł BBC:
Pancakes
Artykuł o Pancake Day:
Pancake Day
Artykuł po polsku o Pancake Day wraz z przepisami na naleśniki:
Brytyjski naleśnik na wtorek

The Zodiac signs and months

The Zodiac signs     

   

English	Polish	Dates
Aries	Baran	March 21 - April 20
Taurus	Byk	April 21 - May 20
Gemini	Bliźnięta	May 21 - June 21
Cancer	Rak	June 22 - July 22
Leo	Lew	July 23 - August 23
Virgo	Panna	August 24 - September 22
Libra	Waga	September 23 - October 23
Scorpio	Skorpion	October 24 - November 22
Sagittarius	Strzelec	November 23 - December 21
Capricorn	Koziorożec	December 22 - January 20
Aquarius	Wodnik	January 21 - February 18
Pisces	Ryby	February 19 - March 20

Chinese zodiac

English	Polish
Rat	Szczur
Ox	Bawół
Tiger	Tygrys
Rabbit	Królik
Dragon	Smok
Snake	Wąż
Horse	Koń
Ram	Koza
Monkey	Małpa
Rooster	Kogut
Dog	Pies
Pig	Świnia

Months

English	Polish
January	styczeń
February	luty
March	marzec
April	kwiecień
May	maj
June	czerwiec
July	lipiec
August	sierpień
September	wrzesień
October	październik
November	listopad
December	grudzień

Egzamin gimnazjalny 2009

Od tego roku gimnazjaliści pod koniec trzeciej klasy będą zdawać oprócz egzaminu humanistycznego oraz matematycznego-przyrodniczego również egzamin z języka obcego. Poniżej podaję kilka ciekawych linków do próbnych lub przykładowych egzaminów gimnazjalnych z języka angielskiego:

Próbny egzamin Gazety Wyborczej i wydawnictwa Operon (dn. 16.01.2009)
- Arkusze
- Odpowiedzi
- Nagrania 

Próbny egzamin CKE (październik 2008)
- Arkusze
- Odpowiedzi
- Transkrypcja

Fragment książki Longmana
Przykładowy egzamin gimnazjalny Gazety Wyborczej
Fragment książki wydawnictwa Egis
Przykładowy egzamin gimnazjalny wydawnictwa Macmillan

Food - ciekawe strony

1. Tutaj znajduje się glosariusz Spices and herbs przygotowany przez BBC.

2. Jak zdrowo się odżywiać, będąc wegetarianinem - również na stronie BBC.

3. Regular eggs 'no harm to health' - o najnowszych badaniach, w których dowiedziono, że ograniczanie jedzenia jajek nie wpływa znacząco na poziom cholesterolu.

4. Watchdog warning on saturated fats - o niebezpieczeństwie związanym ze spożywaniem tłuszczów nasyconych.

5. Malnutrition affecting '3m in UK' - o niedożywieniu w Wielkiej Brytanii. 

Quizy BBC o jedzeniu:
1.  Food preparation and cooking
2. Food and flavours
3. Takeaway food
4. Food 

Apostrophe

Tutaj ciekawy artykuł o zakusach usunięcia apostrofu z języka angielskiego z The Daily Telegraph.

When theyre gone, well all be struggling with English 

A tutaj z kolei tłumaczenie tego artykułu na Onecie:

W obronie apostrofu

Environment 1 - Środowisko

1. Weather - Pogoda

English	Polish
chilly	chłodno
cloudy	pochmurno
cold	zimno
cool	chłodno, zimno
dry	sucho
foggy	mglisto
freezing	mroźno
hail	grad
hot	gorąco
rainy	deszczowo
snowy	śnieżnie
storm	burza
sunny	słonecznie
thunder	piorun, grzmot
warm	ciepło
wet	mokro
windy	wietrznie

2. Elements of the landscape - Elementy krajobrazu
                                                                  

English	Polish
beach	plaża
coast	wybrzeże
desert	pustynia
field	pole
forest	las
hill	wzgórze, pagórek
iceberg	góra lodowa
island	wyspa
lake	jezioro
meadow	łąka
mountain	góra
ocean	ocean
pasture	pastwisko
peak	szczyt (górski)
rainforest	las tropikalny
river	rzeka
sea	morze
stream	strumyk
valley	dolina
volcano	wulkan
waterfall	wodospad

3. Disasters - Klęski żywiołowe

English	Polish
drought	susza
earthquake	trzęsienie ziemi
epidemics	epidemie
famine	głód
fire	pożar
flood	powódź
hurricane	huragan
tornado	tornado
volcanic eruption	wybuch wulkanu

St. Valentine's Day

Happy Valentine's Day!

Tutaj znajduje się artykuł Valentine's Day, or love is in the air  do poczytania, posłuchania, z wyjaśnionym słownictwem, a także z ćwiczeniami.

Food 4

           10. Nutrition and diet - Odżywianie i dieta

English	Polish
antioxidant	przeciwutleniacz
caffeine	kofeina
calcium	wapń
calorie	kaloria
carbohydrates	węglowodany
delicious	pyszny
digestion	trawienie
edible	jadalny
enriched in...	bogate w...
fat	tłuszcz
fattening	tuczące
fibre	błonnik
high in calories	bogaty w kalorie
ingredient	składnik
iron	żelazo
junk food	niezdrowe jedzenie (fast food)
magnesium	magnez
nutrient	substancja odżywcza
nutritional	odżywczy
preservatives	konserwanty
protein	białko
recipe	przepis
saturated fat	tłuszcz nascycony
starch	skrobia
stimulants	stymulanty, środki pobudzające
tasty	smaczny
to gain weight	przybrać na wadze
to lose weight	stracić na wadze
to put on weight	przybrać na wadze
vitamins	witaminy

11. Cereals - Zboże, płatki zbożowe

English	Polish
barley	jęczmień
corn, maize	kukurydza
cornflakes	płatki kukurydziane
millet	proso
oatmeal	płatki owsiane
oats	owies
porridge	owsianka
rice	ryż
rye	żyto
spelt	orkisz
wheat	pszenica

12. Cutlery and kitchenware - Sztućce i narzędzia kuchenne

English	Polish
baking pan	blacha do pieczenia
blender	mikser
bottle	butelka
bowl	miska
can opener	otwieracz do puszek
chopping board	deska do krojenia
cloth	ściereczka
colander	durszlak
corkscrew	korkociąg
cup	filiżanka
dish	naczynie, danie
fork	widelec
frying pan	patelnia
glass	szklanka, kieliszek
grater	tarka
jar	słoik
knife	nóż
ladle	łyżka wazowa
masher	ubijaczka do ziemniaków
mug	kubek
oven mitts	rękawice kuchenne
peeler	obieraczka
plate	talerz
pot	garnek
rolling pin	wałek
saucepan	rondel
spoon	łyżka
teapot	czajnik na herbatę
teaspoon	łyżeczka do herbaty
whisk	ubijaczka do jajek

Food 3

7. Spices and herbs - Przyprawy i zioła
                                                                       

English	Polish
allspice	ziele angielskie
aniseed	anyż
basil	bazylia
bay leaf	liść laurowy
camomile	rumianek
capars	kapary
caraway	kminek
charlock	gorczyca
chervil	trybula
cinnamon	cynamon
clove	goździk
coriander	kolendra
cumin	kminek
dill	koperek
fennel	koper włoski
garlic	czosnek
ginger	imbir
horsefoot	podbiał
juniper	jałowiec
lovage	lubczyk
marjoram	majeranek
mayonnaise	majonez
mint	mięta
mustard	gorczyca, musztarda
nutmeg	gałka muszkatołowa
paprika	papryka
pepper	pieprz
rosemary	rozmaryn
saffron	szafran
sage	szałwia
salt	sól
seasoning	przyprawa
St. John's wort	dziurawiec
tarragon	estragon
thyme	tymianek
turmeric	kurkuma
vanilla	wanilia
vinegar	ocet

8. Bread and sweets - Pieczywo i słodycze
                                                                       

English	Polish
apple pie	szarlotka
baguette	bagietka
biscuits	herbatniki, ciastka
bread	chleb, pieczywo
bun	słodka bułka
cake	ciasto
candy	cukierek
chocolate	czekolada
crisps	czipsy, chrupki
crossaint	rogalik
honey	miód
icing sugar	cukier puder
jelly	galaretka
pie	ciasto, ciastko
roll	bułka
sugar	cukier
sweet	cukierek
wholemeal bread	chleb razowy

9. Dairy products - Nabiał
                                                                         

English	Polish
blue cheese	ser pleśniowy
butter	masło
buttermilk	maślanka
cheese	ser żółty
cottage cheese	serek wiejski
cream	śmietana
egg	jajko
goats' milk	kozie mleko
ice cream	lody
kefir	kefir
margarine	margaryna
milk	mleko
powdered milk	mleko w proszku
skimmed milk	mleko odtłuszczone
yoghurt	jogurt

Food 2

4. Verbs - Czasowniki
                                                                             

English	Polish
to bake	piec
to boil	gotować (np. wodę)
to bread	panierować
to chop	siekać
to cook	gotować
to cool	ostudzić
to crush	rozkruszyć
to cut into pieces	pokroić na kawałki
to fry	smażyć
to grate	zetrzeć na tarce
to grill	upiec na ruszcie
to grind	zemleć (kawę, orzechy itd.)
to mix	miksować
to peel	obierać (warzywa, owoce)
to pour	wlać
to roast	piec (mięso)
to scramble	rozbijać jajka
to simmer	gotować, dusić na wolnym ogniu
to slice	kroić w plasterki
to spice	przyprawiać
to steam	gotować na parze
to stew	dusić
to stir	mieszać
to sweeten	słodzić
to whisk	ubijać (pianę)

5. Fish and seafood -Ryby i owoce morza
                                                                             

English	Polish
Alaska pollock	mintaj
anchovy	anchois
carp	karp
catfish	sum
caviar	kawior
cephalopods	głowonogi
cod	dorsz
crayfish	rak
crustaceans	skorupiaki
cuttlefish	mątwa
eel	węgorz
flounder	flądra
haddock	plamiak, łupacz
hake	morszczuk
herring	śledź
lobster	homar
mackerel	makrela
mussel	małż jadalny
octopus	ośmiornica
oyster	ostryga
perch	okoń
pike	szczupak
prawn, shrimp	krewetka
roach	płoć
salmon	łosoś
sardines	sardynki
shark	rekin
shellfish	małż
snail	ślimak
sole	sola
spiny lobster	langusta
sprat	szprotka
squid	kalmary, kałamarnice
trout	pstrąg
tuna	tuńczyk

6. Meat and cured - mięsa i wędliny
                                                                          

English	Polish
bacon	bekon, boczek
beef	wołowina
chicken	kurczak
chops	kotlety
ham	szynka
lamb	jagnięcina
minced meat	mięso mielone
mutton	baranina
pork	wieprzowina
poultry	drób
sausage	kiełbasa
turkey	indyk
veal	cielęcina
venison	dziczyzna

Food - Żywność

                                                           

1. Vegetables - Warzywa

English	Polish
artichoke	karczoch
aubergine	oberżyna, bakłażan
bean	fasola
beetroot	burak
broccoli	brokuł
cabbage	kapusta
carrot	marchewka
cauliflower	kalafior
celery	pietruszka
chive	szczypiorek
lettuce	sałata
onion	cebula
parsley	pietruszka
peas	groszek
pepper	papryka
potato	ziemniak
pumpkin	dynia
radish	rzodkiewka
tomato	pomidor

2. Fruits - Owoce

English	Polish
apple	jabłko
banana	banan
blackcurrant	czarna porzeczka
cherry	wiśnia/czereśnia
grapefruit	grejfrut
grapes	winogrono
orange	pomarańcza
peach	brzoskwinia
pear	gruszka
pineapple	ananas
pomegranate	granat
plum	śliwka
watermelon	arbuz
blueberry	czarna jagoda
cranberry	żurawina
gooseberry	agrest
huckleberry	borówka
raspberry	malina
strawberry	truskawka
bramble, black raspberry	jeżyna

3. Drinks - Napoje
                                                                                                                  

English	Polish
beer	piwo
coffee	kawa
fizzy drink	napój gazowany
fruit juice	sok owocowy
lemonade	lemoniada
milk	mleko
(sparkling/still) mineral water	woda mineralna (gazowana/niegazowana)
smoothie	koktajl
tea	herbata
water	woda
(red/white) wine	wino (czerwone/białe)

At the beginning...

Mój blog jest poświęcony językowi angielskiemu. Polecam go wszystkim tym, którzy uczą tego języka, zarówno dzieci, jak i młodzieży, studentom czy dorosłym, a także tym, którzy uczą i poszukują materiałów do nauki dla swoich dzieci, uczniów czy korkowiczów. Znajdą się tutaj również informacje dotyczące matury i egzaminu gimnazjalnego z angielskiego, np. zakres tematów.

Kim jestem?

Mam dwadzieścia kilka lat. Od kilku już lat w wolnych chwilach udzielam korepetycji przede wszystkim dzieciom i młodzieży. W lipcu ukończyłam studia licencjackie na kierunku filologia angielska - lingwistyka stosowana, specjalizacja tłumaczeniowa. Obecnie pracuję w firmie, gdzie moim dodatkowym zajęciem jest tłumaczenie tekstów i korespondencji z angielskiego i na angielski.